|
Jaargang 2014, nr 1 - bundelt een aantal
artikels over spoorwegen en spoorwegerfgoed
Dit nummer bevat volgende
bijdragen:
- Marc BUSIO: Treinen tussen Nederland en
België: het heeft nooit willen sporen
- Eind vorig jaar kwam het na meer dan tien jaar
gebakkelei tussen Nederland en België toch nog
tot een overeenkomst omtrent het treinverkeer over de
hogesnelheidslijn. Enkele maanden later betekende
de buitendiensstelling van de Fyra alweer het
voorlopige einde van mooie plannen. Het dossier
'IJzeren Rijn', de goederenspoorlijn van Antwerpen
naar Duitsland over Nederlands grondgebied, kent
een nog veel langere geschiedenis zonder dat een
bevredigende oplossing in zicht is.
De spoorverbindingen tussen beide landen kwamen altijd
maar moeizaam tot stand en als ze er eenmaal lagen
leden ze vaak een kwijnend bestaan. In dit artikel
wordt gepoogd om de ups en de downs van anderhalve
eeuw grensoverschrijdend treinverkeer nader in kaart
te brengen. Daarbij wordt de geschiedenis van
acht spoorlijnen kort belicht, inclusief het erfgoed
dat herinnert aan jaren voorspoedf, maar vooral
neergang.
- Birgit GRIETEN, Patrick VIAENE & Michael
DE BOUW: De douane-overlaadloods in Essen: sporen
naar toegankelijkheid:
- Deze douane-overlaadloods is gelegen in Essen
langs de spoorlijk 12 Antwerpen-Roosendaal. Deze
lijn liep vroeger verder tot Rotterdam en werd
aangelegd door de in 1852 opgerichte
'Société Anonyme des chemins de fer
d'Anvers à Rotterdam', een intiatief van de
Brusselse grootindustrieel Louis Gihoul. De loods
heeft grote architectuurhistorische en
industrieel-archeologische waarden en een bijzondere
betekenis voor de geschiedenis en ontwikkeling van de
spoorwegarchitectuur en de grensarchitectuur
in België. Ze heeft in grote mate
bijgedragen tot de gedaanteverwisseling van het
grensdorp Essen
Ondanks de grote waarden raakte de loods vanaf
1975 steeds meer in verval. De huidige staat
van het gebouw is problematisch. Het artikel is
een neerslag van een meesterproef aan de opleiding
'Monumenten- en Landschapszorg' aan de Artesis
Hogeschool / Universiteit Antwerpen, waarbij nagegaan
werd op welke wijze dit waardevol stukje industrieel
erfgoed opnieuw kan worden herbruikt, herbeleefd en
geherwaardeerd.
- Marc DUBOIS: Henry Van de Velde en de Belgische
Spoorwegen
- Slechts weinigen weten dat een aantal
spoorwegrijtuigen 1e klas die de bekende kunstenaar en
architect Henry Van de Veld ontwierp niet werd
gesloopt, maar een opmerkelijke herbestemming kregen
op verschillende plaatsen in België en
Frankrijk.
- Adriaan LINTERS: Het Catalaanse spoorwegmuseum van
Vilanova i la Geltrù en de sporen
van Belgische spoorwegbelangen in Catalonië
- Catalonië opende in 1848 de eerste
spoorweglijn van het Iberisch schiereiland en bezat
steeds het grootste spoorwegnet
van Spanje. Vandaag bezit de regio ook een
belangrijk spoorwegerfgoed, zowel historische stations
als collecties spoorwegmaterieel. Een blikvanger
is ongetwijfeld het 'Museu del Ferrocarril' in het
kuststadje Vilanova i la Geltrù, ongeveer
halfweg tussen Barcelona en Tarragona. We vinden
daar ook sporen die getuigen van de Belgische en
andere buitenlandse invloeden bij de ontwikkeling van
het Catalaanse en het Spaanse spoorwegnet.
Het artikel gaat ook in op de geschiedenis van de
Catalaanse spoorwegen, en op de verschillen die er
bestonden tussen Catalonië en de rest van
Spanje. Het presenteert het ontstaan, de huidige
collecties en de werking van een belangrijk
spoorwegmuseum.
|