Erfgoed van Industrie en Techniek - Vlaams-Nederlands Tijdschrift, nr. 2002/4

In het kader van de samenwerking tussen Vlaamse en Nederlandse organisaties voor industriële archeologie, werden het Vlaamse tijdschrift 'Industrieel Erfgoed' en het Nederlandse 'Erfgoed van Industrie en Techniek' vanaf begin 2000 samengesmolten tot één gemeenschappelijk Vlaams-Nederlands tijdschrift.
In Vlaanderen wordt het nieuwe tijdschrift verdeeld via de Vlaamse Vereniging voor Industriële Archeologie vzw en is het abonnement inbegrepen in de prijs van het VVIA-lidmaatschap.

In april 2002 trok een gezelschap leden van de Afdeling Geschiedenis der Techniek van de (Nederlandse) vereniging Histechnica voor een week naar Frankrijk om in de omgeving van Vichy en Lyon objecten van technisch erfgoed te bezoeken. Dit nummer is een (gedeeltelijke) neerslag van, dit bezoek. Het bevat volgende bijdragen:

• Ir. G.G. NIEUWMEIJER: Bouwtechniek in Frankrijk (1800-1940)
  Bij de industriële revolutie denken we allereerst aan Groot-Brittannië. In Frankrijk begon deze later en verliep ze minder ingrijpend. Hoe deze verliep en wat de bijdrage van Franse ingenieurs is geweest is minder bekend - vermoedelijk omdat velen zich (onterecht) tot Engelstalige literatuur beperken. Wanneer we inderdaad standaardwerken als Singers 'A History of Technology' en Trinders 'Encyclopedia of Industrial Archaeology' naslaan op Franse ingenieurs als Eiffel, Freyssinet, Hennebique, Polonceau en Seguin, dan worden deze niet of slechts kort vermeld...
• Ir. D.D. DE GUNST: Het klooster van la Tourette. Een kostbaar erfgoed van le Corbusier.
  In de jaren vijftig werd le Corbusier als een levende legende beschouwd, met een bijna goddelijk imago. Hij bracht grote vernieuwingen in de architectuur en werd door een breed publiek bewonderd. Wanneer de deelnemers aan de Histechnica-reis het klosster van la Tourette bezoeken, dat als één van de hoogtepunten van de architectuur uit de twintigste eeuw wordt beschouwd, merken we dat er veel is veranderd.
• Ir. Ch.J.A. HAKKAART: G.A.Eiffel.
  Iedereen leert al zeer vroeg in zijn leven over het bestaan van de Eiffeltoren . Als het niet op school is, dan wel tijdens de vakantie of via een documentaire of misdaadserie op tv. Sommigen weten ook dat de Pont de Garabit de aanloop geweest is naar deze toren. Maar wat weinig beseft wordt is dat Gustave Eiffel een zeer ondernemend persoon was, die in zijn tijd betrokken raakte bij diverse technische en politieke zaken, zowel in Frankrijk als daarbuiten.
• Ing. H.M.C.M. VAN MAARSCHALKERWAART: De in de 19e eeuw in Frankrijk toegepaste hangbruggen en andere typen ijzeren bruggen.
  Omstreeks 1800 ontstond er in Frankrijk door de uitbreiding van de steden een groei van het verkeer en daarmee een behoefte aan meer wegen en bruggen. Gezien het groot aantal brede rivieren waren er daarbij ook veel grote bruggen nodig.
• Ir. A.P. OELE: De trekkracht van de mechanisatie in de Franse landbouw.
  De "Association des Amis de la Machine Agricole et à Vapeur" beheert het museum AGRIVAP in Ambert. Hier krijgt men een overzicht van locomobielen, tractoren, landbouwmachines, motoren en pompen, en... alcoholstokerijen.
• H.E.E. VAN ASBECK: Michelin en de ontwikkeling van de autoband.
  Michelin is sedert 1891 uitgegroeid van een typisch Frans familiebedrijf met een betrekkelijk geheime bedrijfscultuur tot een internationaal concern met vele productie-eenheden in verschillende delen van de wereld. Het artikel geeft een overzicht van het gebruik van rubber en de ontwikkeling van de Michelin-banden.
• Ing. H. STOOVELAAR: La Fondation Berliet.
  De 'Fondation de l'Automobile Marius Berliet' (Lyon) werd in 1982 gesticht door de familie van de Franse constructeur (de latere vrachtwagenfabriek 'Renault Véhicules Industriels') met het doel de geschiedenis van de automobielen uit de streek van Lyon te beschermen en te bevorderen, en de geschiedenis van de Franse bedrijfsvoertuigen meer in het algemeen.
• Ir. W.W. SCHONGS: Over technische geschiedschrijving.
  Een belangrijk aspect van de techniekgeschiedenis is dat ze ons inzicht verschaft in de ontwikkelingen over een langere periode. Zulke studies zullen in de regel geen pasklare oplossingen bieden voor eigentijdse problemen, maar kunnen we nuttige achtergrondkennis leveren voor het bepalen van een verantwoord toekomstbeleid. In dat geval moet dat historisch beeld niet alleen stevig onderbouwd zijn en gezuiverd, maar ook vlot leesbaar.

 klik hier om je te abonneren

Tijdschrift Erfgoed van Bedrijf en Techniek - Vlaams-Nederlands Tijdschrift voor industriële archeologie, industrieel erfgoed, technisch erfgoed, wetenschappelijk erfgoed, en geschiedenis van nijverheid, techniek en wetenschap