[vertaling]
Ultimatum voor Belgische
geïnteresseerden
Het voorbije
weekend was de voorzitter van de Belgische vereniging
'Watererfgoed Vlaanderen' samen met experten in Rostock
om de 'Georg Büchner' te keuren en om over de
toekomst van het schip te onderhandelen. Verrassend
genoeg werd hij voor een ultimatum gesteld: uiterlijk
maandag moet de vereniging beslissen of zij het schip
overneemt of niet. En daarvoor aanzienlijk meer geld
betalen dan die symbolische Euro.
De curator van het
'Trägerverein' - de vereniging die de 'Georg
Büchner' beheerde - en het hoofd van het hoogste
echelon van Monumentenzorg richtten verrassend genoeg hun
pistool op de borst van de Belgen. Ten laatste maandag
moeten ze laten weten of hun vereniging voor het behoud
van Vlaanderens maritiem erfgoed 'Watererfgoed
Vlaanderen' zich ertoe verbindt het monument al dan niet
over te nemen.
'Doen we dit niet,
dan wil de curator het schip aan de oorspronkelijke
verkoper voor 900.000 Euro verkopen en laten
verschroten', zegt de voorzitter van de vereniging Prof.
Eric Van Hooydonk. De curator heeft hem immers
geconfronteerd met nieuwe financiële eisen.
Nieuwe prijs:
250.000 Euro en een bankwaarborg
Dr. Tobias Schulze
van het advocatenkantoor Grieger Mallison bevestigt dit.
'Ik heb aan de Belgen gezegd dat ze tot en met 29 april
de tijd krijgen om een bindend engagement aan te gaan aan
de voorwaarden die ik gesteld heb.' Zo worden ze onder
meer verplicht om 250.000 Euro te betalen in de
faillissementsboedel. Om de eisen van de debiteur te
vereffenen - uitstaande bedragen voor het lopende
onderhoud.
Bij deze voorwaarden
komt nog dat de Belgen zich ertoe verplichten om het
schip te behouden. Bij het niet nakomen van deze eis zou
een straf van twee miljoen Euro opgelegd worden. Deze
overeenkomst zou met een bankwaarborg moeten worden
vastgelegd. 'Ik kan het schip toch niet zo maar weggeven
en in geval de Belgen het toch laten verschroten,
toekijken hoe ik dat geld terug krijg. Daarom heb ik een
onderpand nodig' aldus Tobias Schulze. Het geld dat van
die 900.000 Euro overblijft na de schadeloosstelling van
de schuldeiser zou volgens de statuten van het
'Förderverein' naar de stadskas van Rostock moeten
vloeien.
Eric Van Hooydonk is
verrast dat de curator ook het behoud van het schip wil
reglementeren: volgens hem 'kunnen we deze voorwaarden
toch beter bespreken met de stad Rostock en met de
regering van Mecklenburg-Vorpommern.' Ook van die andere
voorwaarde valt hij achterover - op zijn zachtst gezegd.
'De Duitse administratie heeft meerdere keren gezegd dat
het schip voor een symbolische Euro en vrij van rechten
kon worden verkocht aan derden.'
Vereniging wil
vanaf 1 mei de onderhoudskosten
betalen
Met nog een eis van
de curator ging hij akkoord: zijn vereniging zou vanaf 1
mei de onderhoudskosten op zich nemen en de bewaking van
het schip zelf organiseren. Over de ligkosten - 1000 Euro
per maand zou men zeker met de stad nog kunnen
onderhandelen.
Dat hij nu binnen de
week na zijn bezoek aan Rostock moet beslissen, houdt hij
voor 'uiterst onverstandig. We weten pas sinds 22 maart
dat het schip aan een Belg kan worden verkocht en vrij
van rechten van derden is. We hebben toch minstens een
paar maanden nodig om het nauwkeurig te onderzoeken en te
overleggen met de Belgische administratie.' Die hadden
reeds eerder ' op hoger echelon' blijk gegeven van hun
goede wil om de 'Georg Büchner' te ondersteunen.
Belgen hebben tijd
nodig tot september
Tobias Schulze wijst
erop net zoals Michael Bednorz, dat Eric Van Hooydonk en
zijn vereniging zich sinds zo'n 10 maanden zonder
resultaat bekommerd heeft om het schip; 'Zijn concept is
goed. Maar hij zal dat niet kunnen betalen' zegt Dr.
Michael Bednorz, Hoofd van de Dienst voor Monumentenzorg
van Mecklenburg-Vorpommern in Schwerin. Hij verwijst naar
de uitspraken van de Belgen dat er op dit ogenblik geen
ernstige kandidaat in staat is het risico voor de
overname van het schip op zich te nemen. 'Ze hadden nog
tot einde september tijd nodig om in België te
voldoen aan de vereiste voorwaarden voor
behoud.'
Die tijd willen hij
en Tobias Schulze niet garanderen. Beide wijzen op
paragraaf 103 van de insolventieverklaring, die de
curator verplicht, 'onmiddellijk' geld aan te zuiveren,
los van het feit dat hij rekening zou moeten houden met
tot dan toe gesloten overeenkomsten van de debiteur.'
Stedelijke
Monumentenzorgers zijn nog aan het onderzoeken
'Als ik dit niet doe,
is de kans reëel dat de oorspronkelijke koper een
hoge schadevergoeding eist in de orde van 500.000
à 600.000 Euro' zegt Tobias Schulze. Voor het
nakomen van de koopovereenkomst heeft hij de goedkeuring
nodig van de Stedelijke Dienst voor Monumentenzorg.
Thomas Werner, hoofd van deze dienst, laat intussen
uitzoeken of in deze omstandigheden een goedkeuring kan
worden gegeven en wat nog meer. 'Insolventierecht hoort
niet bij onze dagelijkse opdrachten'.
'Mochten de
stedelijke monumentenzorgers de goedkeuring weigeren,
breng ik ze voor de rechtbank' aldus Tobias Schulze,
advocaat, terwijl hij erop wijst 'dat de kosten voor het
schip steeds hoger oplopen'. Volgens hem gaat het om
15.000 tot 20.000 Euro per maand - zonder de kosten van
de curator mee te rekenen. 'Het gaat om kosten voor
bewaking, verzekering, energie, bijdragen voor de sociale
zekerheid, afvalverwerking, bedrijfskosten voor water,
papier, reinigingsmiddelen, telefoon en internet,
kantoorhuur, boekhouding en loonberekening.' Deze kosten
zouden sinds het ingaan van de insolventieverklaring op
15 maart oplopen - en zouden een extra reden vormen om
aan te dringen op een snelle beslissing.
'Stel dat beslist
wordt dat een investeerder de MS Büchner in
september kan verwerven, dan nog moet er rekening mee
worden gehouden dat het schip op zijn vroegst in oktober
kan worden opgehaald. Daarmee spreken we over 7,5 maanden
onderhoudskosten, wat maakt dat 150.000 Euro eerder aan
de lage kant is', aldus de advocaat. Mogelijke eisen op
schadevergoeding door de koper die tot nu
geïnteresseerd was, zijn dan nog niet eens in
rekening gebracht.
Hij twijfelt eraan
dat de Belgen deze herfst toehappen: 'Moet ik dan geloven
dat de Belgische regering een bedrag met zeven getallen
opzij zet voor een schip dat daar niet eens ligt, terwijl
heel Europa gebukt gaat onder besparingen? Dat is weinig
waarschijnlijk.' Het hoofd Monumentenzorg in Schwerin,
dat zijn goedkeuring moet geven over het al dan niet
verschroten heeft de curator met zijn argumenten kunnen
overtuigen: 'We hebben tot 29 april de tijd gegeven aan
de Belgen, of ze het schip nemen of niet, inclusief
belastbare waarborg' zegt Michael Bednorz. Nog voor een
maand zei die: 'In een gesprek met de curator zijn we het
eens geworden dat het schip eerst dan verschroten wordt,
wanneer alle andere mogelijkheden tot behoud uitgeput
zijn'.
Tweede Belgische
vereniging wacht af
Volgens Michael
Bednorz zijn Eric Van Hooydonk en zijn kompanen nog de
enige geïnteresseerden die het schip willen
behouden. Adriaan Linters, voorzitter van de Vlaamse
Vereniging voor Industriële Archeologie, aan het
woord: 'Hier is men ervan op de hoogte dat er
onderhandelingen zijn tussen "Watererfgoed" en de
Duitsers om het schip te verwerven en terug naar
Antwerpen te brengen - met financiële ondersteuning
van de Vlaamse regering. Wij willen dit initiatief
geenszins boycotten'. En verder: 'Mocht het fout lopen,
dan brengen we ons alternatief plan weer op gang'. Wat
eveneens tijd zal vragen. Een concept en een
financieringsplan voor zo'n groot project uitwerken,
vraagt meer dan een paar maanden.
Voor de vrienden van
de vroegere 'Charlesville' is er slecht nieuws: het schip
werd niet geselecteerd voor de 'Shortlist' van de Europa
Nostra campagne 'De zeven meest bedreigde monumenten van
Europa': men had gehoopt op steun vanuit die hoek.
Eric Van Hooydonk
laat zich niet uit zijn lood slaan door de hindernissen
die de curator en monumentenzorg bedenken: 'We zullen in
elk geval een voorstel doen voor maandag' aldus Van
Hooydonk. En verder: 'Het is belangrijk dat het schip zo
snel mogelijk uit Rostock wordt weg gesleept, waardoor
het gevaar voor verschroting wordt opgeheven. Nooit
tevoren waren we zo dicht bij de redding van het schip'.
COMMENTAAR
Winstbejag
versus bescherming van een
monument
De "Georg
Büchner" is veel waard. Voor de enen als
schroot, wat veel geld opbrengt, voor de
anderen als herinnering aan de geschiedenis
van de scheepvaart en van het koloniale
verleden, waarin men veel geld wil
investeren. Winstbejag versus bescherming van
een monument. Een spannende tweekamp -
tenminste als het spel sportief wordt
gespeeld. In deze zin heeft de op winst
beluste ploeg tot nu toe alleen minpunten
verzameld. Eerst door te pogen het schip
heimelijk te verpatsen buiten de
voorschriften van Monumentenzorg om. En nu
door voor de tegenpartij hindernissen op te
trekken die buiten de spelregels vallen.
250.000 Euro betalen in plaats van een
bankwaarborg te geven en dat alles binnen de
week. Dat zou hetzelfde zijn als zou men aan
een bowlingteam een 5 pinbal geven en het
aantal worpen per speler en per ronde tot 1
beperken.
Het is
niet alleen legitiem maar ook de taak van de
curator, zich in te zetten voor de belangen
van de schuldeiser, die hij vertegenwoordigt.
Hij moet aan diens geld zien te geraken via
de snelste en de zekerste weg. Het is de taak
van de monumentenzorger, het hem
toevertrouwde erfgoed te bewaren, zo lang dit
passend en billijk is. Daarom is het zeer
merkwaardig dat de hoogst geplaatste
Monumentenzorger van Mecklenburg-Vorpommern
de strijd nu plots opgeeft, net nu de
overwinningskansen voor dit team beter scoren
dan voordien. Van Hooydonk heeft in
België scheepsliefhebbers,
regeringsmedewerkers, media en administraties
gemobiliseerd. Hun aandacht getrokken op de
in Rostock bedreigde 'Georg Büchner'
alias 'Charlesville'. Voor een week nog heeft
hij het schip laten onderzoeken om uit te
rekenen hoeveel geld er nog moet worden
ingestoken. Een netwerk heeft hij opgezet om
aan geld te geraken. Dat alles binnen de 10
maanden, tenminste als men rekent vanaf zijn
eerste contact met het 'Trägerverein'.
Dat zijn een hele hoop 'strikes en spares'
vind ik . En nu wordt de bowlingbaan gesloten
op het ogenblik dat hij nog één
of twee worpen van de overwinning
is?
Gelet op
de toestand van het schip, dat zich 60 jaar
boven water hield en dat het laatste in zijn
soort is, zouden vier, vijf of zes extra
maanden moeten kunnen. Tot op heden werd aan
de Belgen geen deadline opgelegd en telkens
opnieuw was het onduidelijk of ze het schip
wel degelijk zouden kunnen verwerven. En dan
ineens zo maar een ultimatum van
één week?
Blijven
de immer oplopende kosten. Verzekering,
bewaking - begrijp ik. Zouden de Belgen vanaf
1 mei overnemen. Kosten voor bureau,
boekhouding, internet, telefoon,
elektriciteit, afvalverwerking - voor een
schip dat alleen maar aan de kade ligt en
bewaakt wordt? Die 1000 Euro ligkosten per
maand zou Rostock toch moeten kunnen regelen.
Tenslotte gaat het toch om maritiem erfgoed,
waarmee de stad zo graag uitpakt
Schadevergoedingsaanspraken van de dubieuze
'Argent Ventures Limited' van de Seychellen?
Met een koopovereenkomst zonder de vereiste
goedkeuring van Monumentenzorg? Dan zouden er
nog claims zijn van de schuldeiser, van de
stadsdiensten, Eon Edis, Rostock zelf en niet
in het minst het honorarium van de curator.
Om uit te monden in de vraag, die niemand
snel-snel kan beantwoorden: wat heeft
voorrang - Monumentenzorg of
Insolventierecht?
Het is
duidelijk dat het risico bestaat dat de
laatste worp van het team van Van Hooydonk
eindigt als 'rat in de goot'. Maar zelfs dan
zouden nog niet alle ballen geworpen zijn
voor België en zijn 'Kongoboot'. Er
staat een vervangploeg in de startblokken.
Die men zeer uitzonderlijk zou kunnen
toelaten. Want het gaat hier niet om een paar
bowling-pins en -punten. Het gaat om een
indrukwekkende getuige van scheepsbouwkunde,
bovendien officieel erkend als beschermd
monument - waarvoor Rostock niet langer kan
instaan. Verschroten kan nog steeds over 6
maanden. Opnieuw in elkaar steken niet.
RENATE
GUNDLACH
|